GELİŞMİŞ ÜLKELERDE ÖLÜMLERİN SORUMLUSU HATALI BESLENME

19. yüzyıl sonlarında kurulan modern un fabrikalarında buğdayın aşırı öğütülmesi ile saflaştırılması sırasında vitamin, mineral ve değerli yağ asitlerini içeren kısımların yok edilmesi hastalıkları ve bu hastalıklara bağlı ölümlerin artışında tetiği çektiğini söyleyebiliriz.

ABONE OL
21 Ekim 2015 Çarşamba 17:02 | Son Güncellenme:
9 dakika okunma süresi
GELİŞMİŞ ÜLKELERDE ÖLÜMLERİN SORUMLUSU HATALI BESLENME

Bugün hastalıklara bağlı ölümlerin gelişmiş ülkelerde 100 kat artış göstermesinde son yüzyıl içindeki bazı gelişmelerin yol açtığını söyleyebiliriz. Özellikle 19. yüzyıl sonlarında kurulan modern un fabrikalarında buğdayın aşırı öğütülmesi ile saflaştırılması sırasında vitamin, mineral ve değerli yağ asitlerini içeren kısımların yok edilmesi hastalıkları ve bu hastalıklara bağlı ölümlerin artışında tetiği çektiğini söyleyebiliriz. Bunu tereyağı ve katı margarinlerin üretiminin artması ile alınan doymuş ve trans yağ asitleri başta kalp hastalıkları olmak üzere şişmanlık ve kanser gibi hastalıklarında daha sık görülmesine zemin hazırlamıştır.

 

2. Dünya Savaşı sonrasında fast-food yeme alışkanlığının hızla yaygınlaşması fazla miktarda doymuş yağ, trans yağ, omega 6 yağı, tuz ve aşırı kalori alımı ile hastalıkların oluşmasında diğer bir etmen olarak sağlığımızı tehdit eden yeme şekli olarak hayatımıza sinsice girmeye başlamıştır. Ve daha sonra hayvansal besinlerin tüketimi ile doymuş yağların tüketiminin de daha da fazla artış, sebze-meyve yemede azalma, kızartma sebzeler, yağlı cipsler, hazır salata sosları ile trans yağ ve omega 6 yağ asitlerinin tüketiminde gün geçtikçe artan beslenme alışkanlıkları bugün dünyayı şişmanlık ve kalp hastalıklarının pençesinde olmaya itmiştir. Kan şekerini hızlı yükseltme yeteneğine sahip beyaz ekmek, pasta, kek, meşrubat ve endüstriyel şeker içeren tüm ev yapımı ile hazır paket ürünler; karbonhidrattan zengin bir beslenme alışkanlığının yaygınlaşmasına, aktivitenin azalması ile vücudun hastalık yapacak düzeyde yağlanıp birçok hastalıkların oluşmasına da neden olmuştur. 

 

Dünyadaki bu gelişmeler yaşanırken ülkemiz kendini bu gelişmelerden koruyamamış aksine aynı hızda gelişen, bu hıza ayak uydurması da tahmin edilenden çok daha hızlı bir şekilde olmuştur. Bugün ülkemizin bana göre en önemli sağlık sorunu hatalı beslenme ve şişmanlık olduğunu açıkça belirtmeliyim. Ülkemizde Ege bölgesi dışında beslenme şeklinin sağlık kriterlerinden oldukça uzak olduğunu söylemeliyim. Ege bölgesinde Akdeniz tipi beslenme modeli olan taze sebze, çorba çeşitleri, zeytinyağı ve balık tüketimi daha çok iken genel olarak bu bölge dışında beslenme tüketimlerimize baktığımda köfte ve kızarmış patates, tereyağlı yemekler, İskender gibi bolca tereyağı ile sunulan etler, cips, gofret, kraker, yaş pasta, poğaça, simit, alkol çeşitleri, gazlı –şekerli içecekler ve çok daha az sebze, meyve olduğu aşikardır. Bu nedenle hatalı beslenmeye bağlı A, B1, B2, E gibi vitaminleri, demir, çinko, kalsiyum ve selenyum minerallerinden yetersiz, doymuş ile trans yağ, şeker, tuz ve kalori alımları açısından da aşırı bir tüketim yönünde beslendiğimizi vurgulamak isterim. 


Dünya Sağlık Örgütü gelişen ve gelişmiş ülkelerde her 10 hastalığın en az 7’sinde hatalı beslenmenin sorumlu olduğunun altını çizmektedir. Ve gelişmiş ülkelerde bir yıl boyunca olan ölümlerin yüzde 35’inin nedenini hatalı beslenme alışkanlıklarına bağlı olduğunu rapor etmektedir. Sağlıklı yaşam daha da ötesi kronik hastalıklardan korunmak veya kronik hastalığınız varsa hastalığın yaratacağı ölüm riskini en alta indirmek için yaşamınızda ve mutfağınızda yapacağınız 9 önemli beslenme önerisine adapte olmanızı tavsiye ederim.  


1-Düzenli aktiviteden asla vazgeçmeyin: Her türlü spordan kendi yaşamınıza uygun olanını seçin. Yürüyüş, tenis, yüzme, bisiklet, dans, pilates, yoga veya futbol. Hangi aktiviteyi yaptığınızın çok önemi yok. Yeter ki bir aktiviteyi düzenli uygulayın. 

 


2-Zeytinyağından başkasını kullanmayın: Katı yağları yemeyin. Kuyruk yağı, kaymak, krema, şarküteri ürünlerinde bulunan hayvansal yağları yemeklerinizde kullanmayın. Sıvı yağ olarak ay çiçek, soya, kanola, mısırözü, fındık yağı yerine sadece zeytinyağını kullanmanız yeterli.

 


3- Beyaz unlu tüm besinlerden uzak durun: Beyaz ekmek değil, pasta, poğaça, açma, simit, börek ve kekler de beyaz undan yapılır. Bu nedenle bu yiyeceklerin kepekli, çavdarlı veya tam buğday unundan olanlarını tercih etmelisiniz. Beyaz pirinç ve patates yerine, bulgur, buğday ve integral makarnayı tercih ediniz.

 


4- Bolca sebze uygun miktarda meyve: Kronik hastalıklar ve şişmanlıktan korunmanın yolu bolca taze sebze yemekten geçiyor. Taze sebzeleri kendi suyunda pişirerek, salata veya fırında cipsler halinde yiyebilirsiniz. Meyveler antioksidan ve diyet lifi kaynağı olduğu kadar früktoz da içeriyor. Günde maksimum 50 grama kadar früktoz beslenmede sağlıklı. Bunun için 2-4 porsiyon kadar taze meyve yemek çok sağlıklı olduğunu unutmayın.

 


5-Proteinler yeterli miktarda olmalı: Sağlığı korumak için yağsız kırmızı et, derisiz tavuk – balık –hindi veya yumurtayı çeşitlendirerek tüketin. Aşırıya kaçmayın. Aşırı proteinli yiyecekleri tüketmek sağlık için büyük risk.

 


6-Süt ve süt ürünlerini mutlaka tüketin: Kalsiyumdan zengin beslenmek birçok hastalıktan sizi korur. Kalsiyum kaynaklarının hayvansal kaynakları fonksiyonel açısından vücuda yararı ve kullanılabilirliği daha etkin olduğunu unutmayın. Az yağlı veya yağsız süt ürünlerine öncelik verin. Yeşil yapraklı sebzeler, badem, susam ve yumurtanın kabuğunun bolca kalsiyum içerdiği ancak vücutta kullanımı düşük olduğu için yeterli kalsiyumu desteklemek için beslenmenizde bulundurabilirsiniz.

 


7-Kronik hastalıklara folik asit ile savaş açın: Beslenmenizin demir minerali ve folik asitten zengin beslenmeyi ihmal etmeyin. Mineral ve vitaminden zenginleştirilmiş yiyecekleri beslenmenizde daha fazla yer verin.

 


8-Şeker ve tuz sağlıksız: Şeker yerine bal, tuz yerine baharatları tercih edin. Şişmanlıktan tansiyona kalpten kansere kadar birçok hastalığa geçişi kolaylaştıran bu iki besini mümkün olduğunca tüketmeyin.

 


9-Susamadan bolca temiz su: Öğünlerden önce 2 küçük bardak su içmeyi önemseyin. Ve gün boyunca susamayı beklemeden şişelenmiş doğal temiz suları tercih edin.  

 

Uzman Diyetisyen Selahattin DÖNMEZ

EN ÇOK OKUNANLAR

Kapıda Vize ile Ziyaret Edebileceğiniz Yunan Adaları
Kapıda Vize ile Ziyaret Edebileceğiniz Yunan Adaları

Kapıda Vize ile Ziyaret Edebileceğiniz Yunan Adaları

12 dakika okunma süresi
En İyi Polo Kazak Stilleri
En İyi Polo Kazak Stilleri

En İyi Polo Kazak Stilleri

1 dakika okunma süresi
Podyumlardan İlhamla 10 Makyaj Trendi
Podyumlardan İlhamla 10 Makyaj Trendi

Podyumlardan İlhamla 10 Makyaj Trendi

1 dakika okunma süresi
2024 İlkbahar/Yaz Çanta Trendleri
2024 İlkbahar/Yaz Çanta Trendleri

2024 İlkbahar/Yaz Çanta Trendleri

1 dakika okunma süresi
Boyner İstinyePark İstanbul Mağaza Daveti
Boyner İstinyePark İstanbul Mağaza Daveti

Boyner İstinyePark İstanbul Mağaza Daveti

1 dakika okunma süresi

DAHA FAZLASI

0-1 YAŞ ARASI BEBEKLER NASIL BESLENMELİ?
0-1 YAŞ ARASI BEBEKLER NASIL BESLENMELİ?

0-1 YAŞ ARASI BEBEKLER NASIL BESLENMELİ?

BUSE TERİM İLE SAĞLIKLI YAŞAM SOHBETİ
BUSE TERİM İLE SAĞLIKLI YAŞAM SOHBETİ

BUSE TERİM İLE SAĞLIKLI YAŞAM SOHBETİ

METABOLİZMA HIZLANDIRAN TARİF
METABOLİZMA HIZLANDIRAN TARİF

METABOLİZMA HIZLANDIRAN TARİF

AZ UYUMAK KİLO ALDIRIYOR!
AZ UYUMAK KİLO ALDIRIYOR!

AZ UYUMAK KİLO ALDIRIYOR!

HAZMETTİRİCİ ÇAY TARİFİ
HAZMETTİRİCİ ÇAY TARİFİ

HAZMETTİRİCİ ÇAY TARİFİ

SAĞLIKLI KAHVALTI ALTERNATİFLERİ
SAĞLIKLI KAHVALTI ALTERNATİFLERİ

SAĞLIKLI KAHVALTI ALTERNATİFLERİ

GÜNE SAĞLIKLI VE ENERJİK BAŞLAMAK İÇİN TÜYOLAR
GÜNE SAĞLIKLI VE ENERJİK BAŞLAMAK İÇİN TÜYOLAR

GÜNE SAĞLIKLI VE ENERJİK BAŞLAMAK İÇİN TÜYOLAR

EVDE CİLT BAKIMI
EVDE CİLT BAKIMI

EVDE CİLT BAKIMI

EN ETKİLİ EL KREMLERİ
EN ETKİLİ EL KREMLERİ

EN ETKİLİ EL KREMLERİ

KIŞA ÖZEL GRİPSAVAR ÇAY
KIŞA ÖZEL GRİPSAVAR ÇAY

KIŞA ÖZEL GRİPSAVAR ÇAY

NEDEN KİLO VEREMİYORSUNUZ?
NEDEN KİLO VEREMİYORSUNUZ?

NEDEN KİLO VEREMİYORSUNUZ?

KAHVALTI YAPMALI MI? YAPMAMALI MI?
KAHVALTI YAPMALI MI? YAPMAMALI MI?

KAHVALTI YAPMALI MI? YAPMAMALI MI?