Probiyotik kelime anlamı olarak yaşam için uygun demektir. Ağız yoluyla yeterli miktarda alındığı zaman kişinin sağlığı ve fizyolojisi üzerine pozitif etki yapan yararlı canlı mikroorganizmalardır. Barsak florasında dengeyi geliştirerek kişinin sağlığını olumlu yönde etkiler.
Prebiyotikler ise, barsaklarda bir tür veya sınırlı sayıda birkaç tür mikroorganizmanın çoğalma ve aktivitesini seçici olarak teşvik eden, sağlığımızı olumlu yönde etkileyebilen ürünlerdir. Prebiyotikler bağırsaklardaki probiyotiklerin besinidir ve sindirilmeyen besin bileşenleridir. Dolayısıyla bağırsaklarda canlı bakterilerin sağlık etkilerinden faydalanabilmek için beslenmede prebiyotik besin kaynaklarına da yer verilmelidir. Hindiba, enginar, yulaf, soğan, muz ve kuşkonmaz gibi prebiyotik besinler, probiyotik besinlerle birlikte tüketildiğinde bağırsaklardaki dengeyi sağlamaya yardımcı olabilir.
1. Yoğurt ve kefir eldesinde kullanılan maya/kültürde bulunan laktik asit bakterileri, probiyotik bakterilere örnek gösterilebilir. Bu probiyotik bakterilerden; endüstriyel üretilen veya ev koşullarında mayalandırarak yapacağınız yoğurt veya kefir gibi besinler, probiyotik özellik içerir. Yoğurt veya kefir, probiyotik mikroorganizma içermekle birlikte, sağlık etkilerini gösterebilmeleri için, bu besinleri düzenli olarak tüketmeniz gerekir. Bu sayede bağırsakta çoğalarak yararlı etkilerini gösterebilirler.
2. Probiyotiklerin sağlık etkilerini gösterebilmeleri için insan sindirim sistemine canlı ulaşabilmeleri gerekir.
3. Saklama koşullarının uygun olmaması ve soğuk zincirin kırılması, probiyotiklerin sağkalımını engelleyebilir. Tarhana, ekşi mayalı ekmek gibi besinler probiyotik besin değildirler. Çünkü yapım aşamaları esnasında pişirilirler ve pişirilen hiçbir ürünün içinde canlı mikroorganizma bulunamaz. Ama tabii ki bu besinlere sağlıklı beslenme programlarımızda dengeli ve düzenli bir şekilde yer vermeliyiz.
Hangi nedenle probiyotik takviyesi kullanmak istiyoruz ve hangi bakteri bize iyi gelecek bilmemiz gerekir. Kullanmak istediğimiz takviyede istediğimiz bakteriden ne kadar içeriyor incelemek şart.
Ayrıca bazen probiyotik takviyelerini tek başına kullanmak yeterli gelmeyebilir; maksimum etki için probiyotiklerin besinleri olan prebiyotikleri de beslenmemize eklemeli veya takviye olarak almalıyız. Herhangi bir takviyeye başlamadan önce mutlaka beslenme uzmanına danışmalıyız.