Dopamin Nedir? Dopamin Ne İşe Yarar?

Dopaminin vücudumuzda doğal olarak üretilen bir kimyasal olduğunu biliyor muydunuz? Evlilik ve Aile Terapisti İpek Aykol, bizi iyi hissettirmesiyle bilinen dopamini mercek altına alıyor.

YAZAR: İpek Aykol
ABONE OL
28 Aralık 2020 Pazartesi 12:18 | Son Güncellenme:
5 dakika okunma süresi
Dopamin Nedir?

Dopamin, bizi iyi hissettirmesiyle bilinen bir kimyasaldır. Canımızın çektiği bir yemeği yediğimizde, alışveriş yaptığımızda, cinsel ilişkiye girdiğimizde, yani ödül sistemimizin parçası olarak, haz ve tatmin duygularını hissettiğimiz zamanlarda beynimiz dopamin salgılar. Bu önemli kimyasal, kişiyi iyi hissettirir, motive eder aynı zamanda öğrenme ve odaklanmada kolaylık sağlar. Dopamin özellikle zihinsel işleyişimizde, duygusal ve fiziksel tepkilerimizde büyük bir rol oynar. 

Dopaminin Etkilediği Faktörler:


  1. · Motivasyon, ödül, ceza
  2. · Dikkat, öğrenme, hafıza
  3. · Hareket
  4. · Acı eşiği
  5. · Uyku ve rüyalar
  6. · Duygu durum

Örneğin; en sevdiğiniz dondurmayı yediğiniz zaman dopamin salgılarsınız, çok mutlu olursunuz, bu yüzden yemeye devam edersiniz. Bazen dondurma yiyeceğinizi düşünmek bile sizi mutlu edebilir. Mesela dondurmayı almaya giderken sabırsızlanır ve heyecanlanırsınız.

Kişinin dopamin seviyesi düşük olduğu zaman, dopaminin beyinde eksik olduğu bölgeye göre şu durumlar ortaya çıkabilir: Kaslarda kasılma, titreme, kas spazmları, dengesizlik, motor becerilerde bozulma, kabızlık, yeme ve yutma problemleri, dikkat sorunları, yorgunluk, duygu iniş çıkışları, düşük cinsel istek.

Kişinin dopamin seviyesi yüksek olduğu zaman ise şu durumlar ortaya çıkabilir: Endişe, aşırı enerji, stres, yüksek cinsel istek, agresif davranışlar, halüsinasyonlar, mide bulanması, depresyon. 

Dopaminin eşlik ettiği birçok fiziksel ve ruhsal rahatsızlık bulunmaktadır. Bunlardan bazıları bağımlılık, şizofreni, depresyon, bipolar bozukluk, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozuklukları, obsesif kompulsif bozukluk (takıntılı davranışlar), aşırı yeme bozukluğu. Aynı zamanda bir takım hareketler ile alakalı durumlarda da dopamin rol oynayabilir. Örneğin; Parkinson bozukluğu, Huntington bozukluğu, huzursuz bacak sendromu.

Dopaminin ödül ve motivasyon sistemimizde oynadığı rol, bağımlılıklarda çok önemlidir. Bağımlı olunan faktör alkol, madde, kumar, alışveriş ve seks olabilir. Bu tip bağımlılıklarda birey, dopaminin sağladığı hazza ve iyi hissetme duygusuna bağımlıdır. Beyin, çok fazla dopamin istediği için, kişi bu seviyede dopamin üretebilmek için bağımlı olduğu davranışları üst üste tekrar eder. Beyin bir yerden sonra kendi doğal dopamin üretimini durdurarak, tamamen dışarıdan gelen dopamin ile işleyişini devam ettirir.

Günümüzde özellikle akıllı telefonlara ve sosyal medyaya insanların ne kadar bağımlı oldukları sıkça konuşuluyor. Bu şu an tartışılmakta olan bir konudur. Sosyal medyanın sağladığı ödüllerin (örneğin beğeni alma, paylaşılma) dopamin salgılanmasını sağladığı, kişinin bu hazzı tekrar hissetmek için davranışı devam ettirdiği düşünülmektedir. 2019’da Davranışsal Bağımlılıklar Akademik Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada, sosyal medyayı aşırı kullanan insanlar ve madde bağımlılığı olan insanlar arasında benzerlikler bulunmuştur. 

Anksiyete İle Nasıl Başa Çıkılır?

Mindfulness Nedir?

Kendini Sevmenin Yolları

EN ÇOK OKUNANLAR

Doğanın Zarafetiyle Şekillenen Bir Buluşma: Begüm Khan X Brothers
Doğanın Zarafetiyle Şekillenen Bir Buluşma: Begüm Khan X Brothers

Doğanın Zarafetiyle Şekillenen Bir Buluşma: Begüm Khan X Brothers

2 dakika okunma süresi
Tory Burch'ten Şeker Tadında Koleksiyon
Tory Burch'ten Şeker Tadında Koleksiyon

Tory Burch'ten Şeker Tadında Koleksiyon

1 dakika okunma süresi
2025 Yazında Bodrum ve Akdeniz'in En Lüks Otelleri
2025 Yazında Bodrum ve Akdeniz'in En Lüks Otelleri

2025 Yazında Bodrum ve Akdeniz'in En Lüks Otelleri

13 dakika okunma süresi
Güzellik Dünyasının İlham Veren Gecesi
Güzellik Dünyasının İlham Veren Gecesi

Güzellik Dünyasının İlham Veren Gecesi

20 dakika okunma süresi
2025 Broadway ve West End Müzikalleri
2025 Broadway ve West End Müzikalleri

2025 Broadway ve West End Müzikalleri

23 dakika okunma süresi

DAHA FAZLASI

Ekim Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler
Ekim Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

Ekim Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

Ses Banyosu Hakkında Bilmeniz Gereken Her şey
Ses Banyosu Hakkında Bilmeniz Gereken Her şey

Ses Banyosu Hakkında Bilmeniz Gereken Her şey

Anneler Günü İçin En Özel 10 Parfüm Önerisi
Anneler Günü İçin En Özel 10 Parfüm Önerisi

Anneler Günü İçin En Özel 10 Parfüm Önerisi

Uykusuzluk Cildi Nasıl Etkiler?
Uykusuzluk Cildi Nasıl Etkiler?

Uykusuzluk Cildi Nasıl Etkiler?

2025'te Cesur Musun, Temkinli Mi?
2025'te Cesur Musun, Temkinli Mi?

2025'te Cesur Musun, Temkinli Mi?

Kozmetik Markası Olan Ünlü Girişimciler
Kozmetik Markası Olan Ünlü Girişimciler

Kozmetik Markası Olan Ünlü Girişimciler

Ünlü Yıldızların Duyunca Şaşıracağınız Kaş Faciaları
Ünlü Yıldızların Duyunca Şaşıracağınız Kaş Faciaları

Ünlü Yıldızların Duyunca Şaşıracağınız Kaş Faciaları

Mevsim Geçişlerinde Bağışıklığı Güçlendiren İpuçları
Mevsim Geçişlerinde Bağışıklığı Güçlendiren İpuçları

Mevsim Geçişlerinde Bağışıklığı Güçlendiren İpuçları

Güzellik Dünyasında Büyük Hamle: e.l.f. Beauty, Rhode'u Satın Alıyor
Güzellik Dünyasında Büyük Hamle: e.l.f. Beauty, Rhode'u Satın Alıyor

Güzellik Dünyasında Büyük Hamle: e.l.f. Beauty, Rhode'u Satın Alıyor

Prada'dan İmza Parfüm: Paradoxe Virtual Flower
Prada'dan İmza Parfüm: Paradoxe Virtual Flower

Prada'dan İmza Parfüm: Paradoxe Virtual Flower

2025 Oscar Töreni'nde Yandan Ayrılmış Saç Modası
2025 Oscar Töreni'nde Yandan Ayrılmış Saç Modası

2025 Oscar Töreni'nde Yandan Ayrılmış Saç Modası

Khloe Kardashian'da Hangi Estetik İşlemler Var?
Khloe Kardashian'da Hangi Estetik İşlemler Var?

Khloe Kardashian'da Hangi Estetik İşlemler Var?