Evet, tahmin edebileceğiniz gibi bu alışkanlığı rafa kaldırma vakti geldi. Yatmadan önce telefon ekranına bakmak, uykunuzu sandığınızdan daha fazla etkiliyor olabilir. Yapılan araştırmalara göre gece ekran başında geçirilen sürenin uykusuzluk yarattığı belirtiliyor.
Birçoğumuzun vazgeçilmez gibi görünen bir alışkanlığı da uyumadan önce yatakta telefona bakmak olabilir. Ama bu alışkanlığı değiştirme vaktinin geldiğini yapılan araştırmalar gösteriyor. Yatakta ekran başında uzun zaman geçiren kişilerde uykusuzluk ve uyku kaybı yaşama olasılığının yüksek olduğu belirtiliyor. Norveç'te 45.000'den fazla öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilen bir anketin sonucuna göre, ekran başında geçirilen her ekstra saat, uykusuzluk riskini %63 oranında artırıyor ve uyku süresinden de ortalama 24 dakika çalıyor. O zaman şimdi kendinizi bir düşünün, sizde de böyle etkisi oluyor mu? Telefona baktıktan sonra uykuya dalamama ve uzun saatler uykusuz kalmak? Bu araştırmanın sonucunda araştırmacılar, ekran kullanımı ile düşük uyku kalitesi arasında bir ilişki saptadıklarını, bunun neden-sonuç ilişkisini ise henüz kanıtlayamadıklarını belirtiyorlar.
Araştırmanın baş yazarı ve Norveç Halk Sağlığı Enstitüsü'nden Dr. Gunnhild Johnsen Hjetland, "Ekran etkinlikleri arasında, sosyal medya ile diğer ekran kullanımları arasında anlamlı bir fark bulunmuyor. Bu da ekran kullanımının kendisinin, uyku bozulmasında kilit faktör olduğunu gösteriyor" diye belirtti. Resmed UK'de uyku uzmanı Joshua Piper, çalışmanın elektronik cihaz kullanımının uyku üzerindeki olumsuz etkisine dair "değerli ve giderek artan kanıtlar" sunduğunu söyledi. "Elektronik cihazlar hem uyuma fırsatınızı hem de uykunuzun kalitesini çalıyor; bu nedenle bazı insanlar uykuya dalmakta, bazıları ise uykuda kalmakta zorlanıyor," dedi Piper. Bazı insanlar ekran parlaklığını azaltmak ya da gece modu gibi ayarlarla bu etkiyi hafifletmeye çalışsa da, Piper önceki çalışmaların, asıl problemin ekranla etkileşimde bulunmak ve sürekli kaydırmak olduğunu gösterdiğini belirtti. Uzmanlara göre uyumadan önce telefon ekranına bakmak yerine rahatlatıcı bir şeyler yapmak ve bir uyku rutini oluşturmak uyku kalitesini arttırmak için ideal.
Uyku bozukluğu insanların sıkça bildirdiği sorunlar arasında yer alıyor. Özellikle geç saatlerde telefon kullanımı ve kötü haberleri durmaksızın okumak, Uyku bozukluğuna sebep olabiliyor.
Yaygın bir alışkanlık olmasına rağmen, yatakta sosyal medya kullanımı ya da internette gezinmenin fiziksel ve zihinsel sağlık üzerindeki gerçek etkisi hâlâ tartışmalı olsa da büyük ölçüde sebebi olduğu biliniyor.
Bu sebepten dolayı uzmanlar, uyumaya çalışmadan kısa süre önce dijital cihaz kullanımının bırakılmasını öneriyor. Ayrıca, her gün aynı saatte yatıp kalkarak bir uyku rutini oluşturmanın da uyku kalitesini artırabileceğini söylüyorlar. Uyumadan önce rahatlatıcı bir şeyler yapmayı öneriyorlar. Nefes egzersizleri, sakin içerikli bir kitap okumak, banyo yapmak bu listede yer alan bazı başlıklar. Uykuya zorla dalmaya çalışmaktansa bu yöntemlerin daha etkili olabileceğini unutmayın.
Ayrıca unutmayın ki, yatmadan önce kafein, alkol ve ağır yemeklerden de kaçınılmasınız. Yoga, pilates gibi hafif bir egzersiz yapabilirsiniz. Ayrıca sabahları doğal gün ışığıyla uyanmak, vücut saatimizin düzenlenmesi için oldukça önemli.
Yoğun ve düşüncelerle dolu bir günün ardından kaliteli ve iyi bir uyku sayesinde bir sonraki gün daha enerjik olmak için bu ritüelleri hayatınıza eklemelisiniz.
Telefonunu elinden bırakamadan uykuya dalıyorsan bu yazı tam sana göre! Sosyal medyada biraz daha gezinmek, "şu dizinin son bölümünü izlemeliyim" demek veya bir iki oyuna göz atmak, internet alışverişi yapmak... Bu liste daha da uzayabilir ve kulağa hepsi masum geliyor, değil mi? Ama dikkat: Bu alışkanlık, uykunu tahmin ettiğinden çok daha fazla etkiliyor olabilir.
Yapılan araştırmalar, özellikle gece saatlerinde ekran başında geçirilen her ekstra saatin, uykusuzluk riskini %63 oranında artırdığını ve uyku süresinden ortalama 24 dakika çaldığını gösteriyor! 45.000'den fazla Norveçli öğrencinin katıldığı bir araştırmanın sonucunda, ekran süresinin uyku kalitesiyle doğrudan bağlantılı olduğunu ortaya koydu. Araştırmanın başındaki Dr. Gunnhild Johnsen Hjetland, "Sosyal medya mı, yoksa video izlemek mi diye bir fark yok. Asıl sorun ekranın kendisi," olduğunu belirtiyor. Ekranla etkileşim halinde olmak yani sürekli ekrana bakmak ve ekranı kaydırmak, bir şeyler izlemek ya da okumak, beyni aktif tutuyor ve bu da uykuya dalmayı zorlaştırıyor. Resmed UK'de uyku uzmanı Joshua Piper'a göre de yapılan bu çalışmanın elektronik cihaz kullanımının uyku üzerindeki olumsuz etkisine dair önemli kanıtlar sunduğunu belirtti. "Elektronik cihazlar hem uyuma zamanınızı, hem de uykunuzun kalitesini çalıyor; bu nedenle bazı insanlar uykuya dalmakta, bazıları ise uykuda kalmakta zorlanıyor," diye belirtti Piper. Bazı insanlar ekran parlaklığını azaltmak ya da gece modu gibi ayarlarla bu etkiyi hafifletmeye çalışsa da, Piper'a göre asıl problemin ekranla etkileşimde bulunduğunuz zaman dilimi ve süre olduğunu sözlerine ekledi.
Sağlıklı bir uyku, sadece dinlenmek değil, ruh halinizi, enerjinizi ve hatta karar alma becerilerinizi bile etkiler. Derin uyku sırasında bedeniniz kendini onarır, bağışıklık sisteminiz güçlenir ve gün içindeki yorgunluk silinir. Eğer sabahları hala yorgun uyanıyorsanız, ekran sürenizi gözden geçirmenin ve kendinize huzurlu bir uyku rutini kazandırmanın zamanı gelmiş olabilir. Yeni bir adım atın, değişimi fark edeceksiniz.
Fotoğraflar: iStock