Duygusal Zeka Nedir? Duygusal Zeka Nasıl Geliştirilir?

Duygusal Zeka Nedir?

Zeka denilince akla ilk IQ yani 'Intellectual Quotient' geliyor, normal! Ama bir zeka türü daha var ki, en az entelektüel zeka kadar önemli. O da duygusal zeka yani hayatta daha fazla başarıya yol açan kişisel ve kişiler arası beceriler bütünü. Bu beceriler bütününü; öz farkındalık, öz yönetim, ilişki farkındalığı ve ilişki yönetimi oluşturur. İnsan duygularını anlama ve yönetme kapasitesi olarak tanımlanabilecek olan duygusal zeka, ikili ilişkilerden iş yaşantısına kadar hayatın pek çok noktasında öne çıkmaktadır. Kaygıyı azaltmak, empati kurabilmek, doğru iletişim kurabilmek gibi pek çok alanda etkili olan duygusal zeka hedeflerimizde başarıya ulaşma konusunda da bize yardımcı olur. Özgüveninizden tutun da, empati kurma yeteneğinize, iyimserliğinize, kendinizi kontrol etme mekanizmalarınıza, sosyal yeteneklerinize şöyle bir baktığınızda; kendi duygularınızı anlamak ve yönetebilmenin aslında hayatınızda ne kadar önemli bir etmen olduğunu fark edeceksiniz. Kısaca duygusal zekanın tanımını yapacak olursak; duyguların akıllıca kullanılmasıdır diyebiliriz.

Duygusal Zeka Nasıl Geliştirilir?

Duygusal zekası yüksek olan kişiler; hem kendisinin hem de başkalarının duygularını anlama ve algılama yeteneği geliştirmiş kimselerdir. Aynı zamanda düşüncelerini yönlendirebilmek ve duygularına erişip onları hissedebilme konusunda beceriklidirler. Değişim ve gelişim için duygularını düzenleme yeteneğine yani duygu yönetimi becerisine sahip kimselerdir. Duygusal zekası yüksek olan kişiler çevrelerindeki kişileri doğal olarak merak ederler, değişime kolay ayak uydururlar, güçlü ve zayıf oldukları özelliklerini de iyi tanır ve kendilerini başarıya götürecek bu özelliklerini son derece iyi kullanırlar. Yüksek duygusal zeka seviyesine sahip kişilerin en bariz özelliklerinden biri de, yaşamda karşılarına çıkan olumsuz durumlara yapıcı ve pozitif bir yaklaşımla karşılık verebilmeleridir.

Bazı psikologlar duygusal zekanın doğuştan geldiğini ve geliştirilemeyeceğini düşünürken, diğer kesim ise duygusal zekanın bir yetenek olduğunu ve bu yeteneğin geliştirilebileceğini söylemektedir. Ancak son zamanlarda yapılan araştırmalar, duygusal zekanın her yaşta geliştirebilen bir zeka türü olduğunu gösteriyor.Yani günlük hayatımızda duygusal zekayı ne kadar kullanırsak, duygusal zeka seviyemiz o kadar çok yükseliyor. Bunun için ilk olarak, sevdiğiniz şeylerin, yeteneklerinizin, hangi alanlarda daha başarılı olabileceğinizin, istemediğiniz ama sürekli yaptığınız hataların farkında olmalısınız; yani kendinizi derinlemesine gözlemlemelisiniz. “Duygusal güçlerim neler? Zayıf yönlerim neler? Şu anki ruh halim, düşüncelerimi nasıl etkiliyor?” gibi sorularla, kendinize karşı farkındalık geliştirebilirsiniz. Duygularınız ve davranışlarınız tamamen sizinle alakalıdır. Bu yüzden onlar için başkalarını suçlamayı bırakın ve nasıl hissettiğinizin, nasıl davrandığınızın sizinle ilgili olduğunu kabul ederek sorumluluk alın.

Hayata zaman zaman küçük bir mola verin, meditasyon yapın, spora gidin ya da bir kitap okumaya başlayın. Bu tarz küçük molalar stresinizi azaltacağı için kendi duygu ve davranışlarınız, kontrol kazanmak konusunda size yardımcı olacaktır. Her ne yaşıyor olursanız olun, kendi hayatınızı siz şekillendiriyorsunuz, başkaları değil. Bunu unutmayın. Merak edin, zaman zaman konfor alanınızın dışına çıkın, keşfedin. Sürekli bir şeyler öğrenmek zihninizi güçlü ve dinç tuttuğu gibi merakınızı da canlı tutacaktır. Hayat boyu bir şeyler öğrenmeye devam etmek, motivasyonunuzu olumlu yönde etkileyecek, sizi güçlendirecektir.

Psikoterapi kapsamında bakacak olursak eğer, duygu odaklı terapi ile duygusal zeka kapasitenizi geliştirebilirsiniz. Eğer hissetmeyi; duygularımızı fark edip onları yönlendirmeyi becerebilirsek, yaşamımızı daha kolay sürdürebilir, duygusal farkındalığa ulaşıp, hislerimiz hakkında bilgi sahibi olursak duygularımızı daha rahat bir şekilde yönetebiliriz.