Dünyanın En İyi Kitap Kafeleri

Bazı yerler vardır ki onları görmek yetmez; hissetmek, yaşamak gerekir. Bir kahve fincanının buğusunda, kitap sayfalarının hışırtısında, ahşap rafların gölgesinde saklı hikayeleri olan mekanlar... Dünyanın dört bir yanına dağılmış bu kültürel sığınaklar, bize şunu hatırlatıyor: Bazen bir mekan, bir fikir kadar ilham verici olabilir. Şimdi gelin, Moskova'dan Lizbon'a, Buenos Aires'ten İstanbul'a uzanan bu özel yolculukta, kitaplarla, kahveyle ve sessizlikle örülmüş ruhu olan yerlere birlikte adım atalım. Çünkü bazı adresler yalnızca haritalarda değil, kalbinizin bir köşesinde de yer ederler...

Café Pushkin, Moskova, Rusya

Barok mimarisiyle göz kamaştıran 19'uncu yüzyıl tarzı bir malikanede yer alan Café Pushkin, adını Rus edebiyatının dev ismi Aleksandr Puşkin'den alıyor. Otantik detaylarla bezeli bu mekana adım attığınızda, sizi karşılayan şey sadece şık bir masa ya da narin bir kahve fincanı değil; zamanın içinde bir yolculuk oluyor. Yüksek tavanlı salonları, ahşap kitaplıkları, pirinç avizeleri ve kütüphane havasındaki odalarıyla burası, edebiyatla beslenen zarif bir yaşam biçiminin simgesi. Ahşap duvarlarla çevrili, raflarında klasik Rus edebiyatının başyapıtlarının yer aldığı bu alan, bir restoranın ötesinde, bir kültür mabedi gibi. Masalar, sessiz bir saygıyla kitaplarla çevrili; burada yemek yalnızca bir ihtiyaç değil, zarif bir ritüel. Sayfa hışırtıları, mekanın ruhuna işlenmiş sanki...

Ler Devagar, Lizbon, Portekiz

Lizbon'un en hip mahallelerinden LX Factory'de konumlanan Ler Devagar'ın ismi bile sizi yavaşlamaya davet ediyor: "Yavaşça Oku". Bir zamanlar matbaa olarak kullanılan bu endüstriyel yapının içinde bugün, kitapların, kahvenin ve sanatın iç içe geçtiği benzersiz bir evren sunuluyor. Tavana kadar yükselen raflarda binlerce kitap, dökme demir merdivenler ve havada süzülen bisikletli bir adam heykeli yer alıyor. Ler Devagar, Lizbon'un yaratıcı enerjisinin, entelektüel derinliğinin ve yavaş yaşam felsefesinin somut hali. Haftanın herhangi bir günü, bir masada düşüncelere dalmış bir yazar, raflar arasında kaybolmuş bir gezgin ya da küçük bir sahnede doğaçlama caz yapan bir müzisyenle karşılaşabilirsiniz. Lizbon'a yolunuz düşerse, turistik telaşın birkaç adım ötesinde kalan bu saklı dünyaya mutlaka uğrayın. Çünkü bazı yerler sadece görülmez, okunur.

El Péndulo, Meksika, Amerika

Büyük şehirlerin kaotik ritminde bazen bir sükunet durağına ihtiyaç duyar insan. İşte tam da bu arayışa şiir gibi bir cevap veriyor El Péndulo. Meksika'nın bu hem edebi hem sanatsal nabzını tutan çok katmanlı yaşam alanının adını bir sarkaçtan alması boşuna değil, çünkü burada zaman gerçekten de çok yavaş akıyor. El Péndulo sadece bir kitapçı değil; aynı zamanda bir müzik dükkanı ve bir kafe olarak misafirlerini ağırlıyor. Yani çok duyulu bir kültür durağı... Mekanın farklı şubeleri olsa da özellikle Polanco ve Condesa'daki lokasyonlar adeta birer modern kütüphane gibi kurgulanmış. Mekanın kafe kısmı da ayrı bir çekim noktası. Burada kahvenizi yudumlarken bir Latin Amerika romanına dalmak ya da caz melodileri eşliğinde bir dergi karıştırmak bir rutin haline gelebilir. El Péndulo'nun en büyüleyici yanı ise bu çok işlevli yapısını asla gürültüye dönüştürmemesi. Her şey, sakin ve ahenk içinde ilerliyor, tıpkı bir kitaptaki bölümler gibi.

El Ateneo Grand Splendid, Buenos Aires, Arjantin

El Ateneo Grand Splendid; sadece bir kitapçı değil, adeta bir sanat eseri, bir mabed, bir başyapıt. 20'nci yüzyıl başlarında bir opera binası olarak inşa edilen Grand Splendid, bugün dünyanın en etkileyici kitapçılarından biri olarak kabul ediliyor. İçeri adım atıp, başınızı kaldırdığınızda fresklerle süslenmiş tavanlar, altın varaklı balkonlar, kırmızı kadife perdelerle karşılaşırsınız. Tiyatro koltuklarının yerini raflar, izleyicilerin yerini kitap kurtları almış. Her balkon, artık farklı kategorilerde kitaplara ev sahipliği yapıyor. Sahnede ise küçük bir kafe yer alıyor; burada bir kahve eşliğinde kitap karıştırmak, sahne ışıkları altında kendinizi bir karakter gibi hissetmek anlamını taşıyor. Dışarıda kalabalık Buenos Aires akıp giderken, burada zaman yavaşlıyor. Bu tiyatroda alkışlar bitiyor ama kelimelerin yankısı hep sürüyor.

Barter Books, Alnwick, İngiltere

Kuzey İngiltere'nin kasabalarından Alnwick'te, bir tren istasyonunun beklenmedik ikinci hayatına tanıklık etmeye davetlisiniz. Eski bir Viktorya dönemi tren istasyonu olan bu yapının dönüştürülmüş hali, belki de dünyanın en samimi kitapçılarından biri. Burada kitaplar sadece okunmuyor, paylaşılıyor. İsmini aldığı "barter" (takas) sistemiyle, okuyucular kendi kitaplarını getirip yenilerini keşfediyor. Kafesinde ev yapımı kekler, taze çaylar ve köşedeki yer minderinde sessizce kitap karıştıran bir çocuk... Barter Books, yalnızca bir kitapçı değil; zamanın durduğu, yavaşlamanın kıymet bulduğu bir sığınak. Üstelik dünyaca ünlü "Keep Calm and Carry On" posterinin tesadüfen burada keşfedildiğini bilmek bile, bu mekana mistik bir anlam yüklüyor. Sanki her raf, bir hikayenin başlangıcına ev sahipliği yapıyor. Eğer bir gün yolunuz Alnwick'e düşerse, bu sıcak kitap durağında bir nefes alabilirsiniz. Çünkü bazı tren istasyonları artık yolcu taşımaz ama hala ruhları bir yerlere götürebilir.

Livraria Lello, Porto – Portekiz

Porto'nun kalbinde, gotik bir peri masalının sayfasından fırlamış gibi duran Livraria Lello, dış cephesiyle bile merak uyandıran 1906 tarihli yapıda, adeta nefes kesiyor. Ahşap işçiliğiyle bezeli yüksek tavanları, vitray pencerelerden süzülen loş ışığı ve zarif birer heykel gibi kıvrılarak yükselen ünlü kırmızı merdiveniyle bu kütüphane, unutulmaz bir deneyime dönüşüyor. Livraria Lello'nun her rafı, tarihi ciltlerle dolu. Ahşap kokusuna karışan kağıt kokusu, adeta zamanın içinden sesleniyor. Eski klasiklerden yeni baskılara, Portekiz edebiyatının başyapıtlarından dünya edebiyatına kadar her türden kitap yer alıyor. Yukarı katlara çıktığınızda ise sizi sessizlik bekliyor, daha doğrusu sadece kitapların sesi hakim. Livraria Lello, yalnızca kitap tutkunlarının değil, estetik arayanların da vazgeçilmezi. Hakkında en çok konuşulan rivayetlerden biri de J.K. Rowling'in Harry Potter evreni için ilhamını burada bulduğu. Gerçek midir bilinmez ama burada Hogwarts kütüphanesinde olma hissinden kurtulmak zor.

FilBooks, İstanbul, Türkiye

Bir kütüphane sessizliğiyle bir kahve kokusunun en iyi nasıl buluşabileceğini merak edenler için FilBooks, adeta bir yanıta dönüşüyor. FilBooks, aynı zamanda fotoğraf kitaplarına, sanat yayınlarına ve bağımsız edebiyata adanmış özel bir okuma mekanı. Raflara dokunduğunuzda, elinize sıradan bir roman yerine bir sanat kitabı, bir görsel hikaye ya da limitli basım bir bağımsız yayın geçebilir. Kütüphane bölümü, klasik kitapçı kalıplarının ötesine geçerek görsel kültürü destekleyen bir seçki sunuyor. Sanatçı kitapları, fotoğraf albümleri ve yaratıcı anlatılarla dolu bu raflar, keşfetmeyi seven okurlar için gerçek bir hazine olarak parıldıyor. Aynı zamanda dönemsel sergilere, yaratıcı atölyelere ve sanatçı buluşmalarına da ev sahipliği yapan bu özgün mekan, İstanbul'un güncel kültür sahnesinde etkileyici bir iz bırakıyor.

Nail Kitabevi, İstanbul, Türkiye

Bir yanda raflara dizilmiş kitaplar; öte yanda sıcaklıkla karşılandığınız kafe bölümü... Kitaplarla çevrili Nail Kitabevi'nde kendinizi bir edebiyatçı dostunuzun evine gelmiş gibi hissetmeniz çok olası. Mekanın duvarlarını süsleyen raflar sadece ticari yayınlarla değil; düşünce tarihine, edebiyata ve felsefeye dair incelikli bir seçkiyle donatılmış. Kafe kısmı da mekanın bütünlüğünü tamamlayan bir sessizlikle örülmüş. Moda'nın kendine has sakinliği burada bir kahve eşliğinde metinlere karışıyor. Burası kimileri için sadece bir kahve molası; kimileri içinse yazı yazmak, kitap karıştırmak, bazen sadece düşünmek için bir liman. Nail Kitabevi, kitapların sadece okunacak değil, yaşanacak hikayeler olduğunu hatırlatan ender yerlerden biri.

Türk Alman Kitabevi, İstanbul, Türkiye

Bu köklü adres; Türk ve Alman kültürleri arasında zarif bir bağ kuruyor. Duvarları çevreleyen raflarında klasik Alman edebiyatından çağdaş Türk romanlarına, sanat yayınlarından felsefeye uzanan zengin bir seçki yer alıyor. Kitabevi, ziyaretçilerine yalnızca kitap satın alacakları bir yer değil, kitapla kalabilecekleri bir de alan sunuyor. Bazı kitapların arasında unutulmuş bir ayraç, eski bir not ya da solmuş bir kartpostal görmek bile mümkün olabiliyor. Ve sonra, kitabevinin arka tarafında ya da üst katında, sizi karşılayan o sıcak kahve kokusu... Türk Alman Kitabevi'nin içinde yer alan minik kafe, bu kültürel yolculuğa tatlı bir mola ekliyor.

M.O.C, İstanbul, Türkiye

İstanbul'un kalabalık sokaklarında yürürken, bazen bir ara sokaktan yayılan kahve kokusu sizi kendine doğru çeker. Adeta sözsüz bir davettir bu... Rotanız sizi Ministry of Coffee yani M.O.C'ye çıkarıyorsa, hem kahve molasına hem de zihinsel bir arınmaya hazırsınız demektir. M.O.C, kahveyi yalnızca bir içecek değil, bir yaşam biçimi olarak sunuyor. Nitelikli kahve anlayışının öncülerinden olan mekan, Avustralya menşeili kavurma tekniklerini İstanbul'a ustalıkla taşırken, kitaplara ve sessizliğe de kucak açıyor. M.O.C'nin bazı şubelerinde göze çarpan raflar, sadece dekor değil; adeta mini bir kütüphane işlevi görüyor. M.O.C, tüm şubeleriyle İstanbul'un hızlı ritmini dışarıda bırakmak isteyenler için hem bir soluklanma alanı hem de düşünsel bir mola noktası sunuyor.

Fotoğraf: Shutterstock