Paris'te Bir Amerikalı: John Singer Sargent

Döneminin önde gelen portre ressamı olarak adlandırılan John Singer Sargent, New York'taki Metropolitan Museum of Art ortaklığında düzenlenen sergiyle Musée d'Orsay'a konuk oluyor. "John Singer Sargent. Éblouir Paris" sanatçının kariyerinin en belirleyici dönemini ilk kez ele alıyor. Çoğu yapıldığı günden sonra ilk kez Fransa'ya dönen 90'dan fazla eser, genç ressamın Paris'teki hızlı yükselişinin izini sürüyor.

John Singer Sargent, "Dans le jardin du Luxembourg", 1879. John G. Johnson Collection, 1917, The Philadelphia Museum of Art Photo © The Philadelphia Museum of Art

Carolus-Duran ile çalışmak için 1874 yılında 18 yaşındayken Paris'e gelen Singer, 1880'li yılların ortalarına kadar orada yaşadı. Fransız banker Pierre Gautreau'nun eşi Virginie Gautreau'yu resmettiği "Madame X" eserinin Salon'da sergilenişi sırasında aldığı tepkiler sonucu Londra'ya yerleşti. Sargent, bu dönemde yaratıcılığı ve cesaretiyle öne çıkan en önemli eserlerini gerçekleştirdi.

John Singer Sargent, "Portraits d'enfants", ("Les Filles d'EdwardDarleyBoit"),1882. Boston,MuseumofFine Arts, Mary Louisa Boit, Julia Overing Boit, Jane Hubbard Boit ve Florence D. Boit'ın babaları Edward Darley Boit anısına hediyeleri. © 2025 Museum of Fine Arts, Boston

Ölümünden 100 yıl sonra düzenlenen sergi, 19'uncu yüzyılın sonu ve 20'inci yüzyılın başında en başarılı sanatçılardan biri olarak İngiltere'de ve ABD'de ünlenen John Singer Sargent'ın büyük ölçüde unutulduğu Fransa'da yeniden keşfedilmesini hedefliyor.

John Singer Sargent, "Claude Monet peignant à la lisière d'un bois", 1885 civarı. Londra, Tate, Art Fund aracılığıyla Matmazel Emily Sargent ve Madam Ormond'un hediyesi, 1925. © Tate

Paris'in sanatın başkenti olarak yükseldiği, sergilerin arttığı, natüralizm ve empresyonizmin geliştiği 1874-1884 yılları arasında ressam hem tarzını hem kişiliğini oturttu. Sanatçılar, yazarlar ve aydın koleksiyonerlerden oluşan bir çevre edinen Sargent'ın yükselişinde serginin de altını çizdiği gibi kadınlar (hamiler, arkadaşlar, modeller, sanat eleştirmenleri) önemli bir rol oynadı.

John Singer Sargent, "Fête familiale", (La Fête d'anniversaire), 1885. Minneapolis Institute of Art, Ethel Morrison Van Derlip ve John R. Van Derlip Fonu

Sargent'ın bu kişilere dair eserleri eski Avrupa aristokrasisinin yeni dünyanın genç zenginleriyle bir araya geldiği, tam bir dönüşüm içinde olan bir toplumun etkileyici bir portresini çiziyor.

John Singer Sargent, "En route pour la pêche", 1878. Washington, National Gallery of Art, Collection Corcoran (Müze satın alımı, National Gallery Fonu). © The National Gallery of Art, Washington

Her daim yeni ilham kaynakları arayan Sargent, Paris'teki yaşamın yanı sıra Avrupa ve Afrika'nın kuzeyine yaptığı seyahatler sonrası egzotizmi modayla birleştiren, kendine özgü gizem ve duygusallığı yansıtığı manzaraları da resmetti. Buna karşılık John Singer Sargent, portre alanında döneminin en yetenekli sanatçılarından biri olarak öne çıktı. Teknik becerisi ve modellerinin çarpıcı özgüveni sanat tutkunlarını ve eleştirmenleri oldukça etkiledi, bazıları onu Velásquez'in değerli bir varisi olarak gördü.

John Singer Sargent, "Dans les oliviers à Capri", 1878. Özel koleksiyon. © The Metropolitan Museum of Art, dist. GrandPalaisRmn / image Art Resource

Yazar Henry James, 1883 yılında en özgün resimlerinden biri olan "Les Filles d'Edward Darley Boit" olarakdaadlandırılan "Portraitsd'enfants"ı şu sözlerle yorumladı: "Sanatçı kariyerinin başında ama öğrenecek hiçbir şeyi kalmamış bir yeteneği şaşırtıcı bir şekilde ortaya koyuyor."

John Singer Sargent, "La Carmencita", 1890 civarı. Collection Musée d'Orsay, John Singer Sargent'tan satın alındı, 1892. © musée d'Orsay, Dist. RMN-Grand Palais / Patrice Schmidt

1884 yılında yaptığı, Paris sosyal hayatının önemli figürlerinden Virginie Gautreau'nun "femme fatale" portresi gösterildiği Salon'da çoğunlukla düşmanca tepkilere yol açtı. Bu tepkiler özellikle modelin ahlakını sorguluyordu. Serginin bir alt bölümü Sargent'ın kariyerindeki bu kritik ana ve sanatçının son günlerinde yaptığı en iyi şey olarak değerlendirdiği bu başyapıta odaklanıyor.

John Singer Sargent, "Intérieur vénitien", 1880-1882 civarı. Pittsburgh, Carnegie MuseumofArt,20.7. ©CarnegieMuseum of Art, Pittsburgh, PA / Art Resource, NY

Sergi aynı zamanda sanatçının kendini geliştirdiği ve Londra'ya taşındıktan sonra da kopmadığı şehirle kurduğu kalıcı bağları da ortaya koyuyor. John Singer Sargent, kurumsal anlamda ilk tanınmasını Fransa'da, devlet 1892 yılında dansçı portresi "La Carmencita"yı Musée du Luxembourg için satın aldığında yaşadı.

John Singer Sargent atölyesinde "Madame X" tablosuyla, 1884 civarı Fotoğraf: Adolphe Giraudon. New York, The Metropolitan Museum of Art, Judy Angelo Cowen Charitable Trust'ın hediyesi. © The Metropolitan Museum of Art, dist. GrandPalaisRmn / image Art Resource

Sargent, 1889 yılında Paris'te tanıştığı İspanyol dansçı Carmen Dauset Moreno ile bir yıl sonra NewYork'ta bir kabarede karşılaşmış ve portresini yapmayı teklif etmişti. Bu eserin de yer aldığı "John Singer Sargent. Éblouir Paris" sergisi 11 Ocak 2026 tarihine kadar ziyarete açık olacak.