“Challengers” Filmi İncelemesi
14 dakika okunma süresi
Kendini "tohum gözlemcisi" olarak tanımlayan grafik tasarımcısı Lalehan Uysal; hayatın gücünü içinde saklayan minicik tohumlara doğrultmuş objektifini. Sevdiğimiz çiçeklerin, gölgesinde serinlediğimiz ağaçların, lezzetli meyvelerin tohumlarına. "Hayatın mücevherleri" dediği tohumların dünyasını, Yapı Kredi Bomontiada Galeri'de açtığı "Kurda Kuşa, Aşa...Ve Göze" adlı yeni sergisinde gözler önüne seriyor.
Çok küçük oldukları için pek farkedilmeyen, önemsenmeyen; oysa hayatın sürdürülmesinin anahtarı olan; dev ağaçlara da, narin çiçeklere de hayat veren tohumlar. Sanatçı, tohumların yaşamsal öneminin farkedilmesi için yakın plan çektiği; 'makrografik' olarak tanımladığı fotoğraflarında, onların ince, zarif, kusursuz varlıklarıyla buluşturuyor bizi. "Yeni sergim iç yangınlarımın, can yangınlarının arasında... Belki de yüreğimize su serper diye düşünüyorum" diyor ve 25 Ağustos'a kadar devam eden sergisine bekliyor tüm doğaseverleri, fotoğraf meraklılarını.
Çocukluğunun tarlalarında tanıştığı balkabaklarını eserlerine taşıyan Japon sanatçı Yayoi Kusama gibi, Uysal'ın tohum tutkusu da çocukluğuna uzanıyor. Çocukluk yıllarını babaannesinin bahçesinde, annesinin dolabında özenle sakladığı çiçek, sebze tohumları arasında geçiren; bitkileri izleyerek büyüyen sanatçı "Ben çocukluğumdan beri tohum gözlemcisiyim" diyor. Büyülü bir tekerlemeyi andıran sergi başlığını ise, "Her deklanşöre bastığımda, toprağına tohum serpen Anadolu insanının ektiğinin; sadece insan için değil, tüm canlılar için olduğuna dair niyetimi tekrarlıyorum. Bu tohumlar 'Kurda, kuşa, aşa' diyorum ve bu kadim niyetimin sonuna bir kelime daha ekliyorum ve 'Göze' diyorum" sözleriyle açıklıyor.
Galeride sizi adeta içine çeken yakın plan fotoğraflar arasında Türkçe'de çarkıfelek saat çiçeği denilen passiflora, akağaç, manolya, hatmi çiçeği ekinezya (kirpi otu), karahindiba, güvey kandili (altın ağacı) pamuk, yaban sarmaşığı, Hindistan cevizi, bamya, Malta eriği, sedef çiçeği, fırça çalısı, şekerci boyası (acımur), 'bir gecelik gelin' çiçeği, mercan ağacı, teşbih ağacı meyvesi gibi birçok tohumun arasında gezinti yapıyorsunuz; standların üstünde tohumlar da sergileniyor ve aileleriyle gelen çocuklar için hayli eğlenceli, öğretici oluyor. Yapı Kredi Bomontiada Galeri'de pandemi şartlarında gezilen sergi, her gün 12.00-20.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Çalışmalarında tohumun yaşamsal önemini vurgulayan Uysal, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği'nin de kurucularından; Buğday Dergisi gibi birçok derginin tasarımına imza attı. Sanatçının İngiltere'de Oxford Üniversitesi'nde tohum temalı bir sempozyumda açtığı "Hayatın Mücevherleri: Tohumlar" adlı fotoğraf sergisi, bu alanda bir ilkti. Adana ve Gaziantep'te de bu sergisiyle tohumlar konusunda farkındalık yarattı. Sergilerinde ekolojik duyarlık yaratan Uysal'ın, 16. İstanbul Bienali'nde Ogliv Sarı Köşk'te açtığı sergisi, Balkabağı Şenliği gibi paralel etkinliklerle birlikte gerçekleşmişti.