Kilo ve Marka Zorbalığı

Bir çanta süsü, bir çocuğun benliğini sarsabilir mi? Psikanalitik bir bakışla, marka zorbalığının çocuk ruhundaki derin izlerini Klinik Psikolog Neslihan Gülten, ALEM okuyucuları için anlatıyor.

YAZAR: Neslihan Gülten
12 Temmuz 2025 Cumartesi 10:51 | Son Güncellenme:
6 dakika okunma süresi
Kilo ve Marka Zorbalığı

"....marka bilekliğin yoksa gezide bizimle arka koltuğa oturamazsın."

"... marka termosun yoksa bahçede bizimle takılamazsın."

"... marka çantan yoksa çıkışta bizimle gelemezsin."

"... marka çanta süsün yoksa eziksin."

Bu cümleleri neredeyse her gün duyuyorum, yaşları 7-10 aralığında olan danışanlarımdan.

Beden algısı bugün yalnızca kiloyla sınanmıyor. Psikanalitik olarak beden, bir "ben" temsili taşıdığı için, çocuk açısından her türlü dış görünüm, aynı zamanda iç dünyasının bir aynasıdır. Ve şimdi o beden; üzerindeki markayla, taşıdığı çantayla, taktığı bileklikle değer kazanıyor ya da değersizleşiyor. Bu, çocuk açısından yalnızca sosyal bir aidiyet sorunu değil; aynı zamanda derin bir varoluş sınavı.

"Beden"in Taşıdığı Anlam: Psikanalitik Bir Çerçeve

Psikanalist Francoise Dolto, çocukların bedenlerinin aynı zamanda bir "dil" olduğunu söyler. Yani çocuklar henüz kelimelere dökemeseler de, bedenlerini kullanarak dünyaya kim olduklarını anlatmaya çalışırlar. Lacan'a göre ise beden, "ayna evresi"nden itibaren çocuk için benliğin temelidir. Kendini ilk kez bir bütün olarak aynada gördüğünde, dışarıdan gelen onayla bu bedeni sevmeyi ya da reddetmeyi öğrenir.

Ancak bugün çocuklar aynaya değil, sınıftaki "havalı" arkadaşının kolundaki marka çantaya bakıyor. O markayı taşıyamadığında, yalnızca eşyadan değil, kendiliğinden de mahrum kalıyor. "Ben yeterince iyi miyim?" sorusunun cevabını, artık içsel bir histen değil, dışsal bir etiketten alıyorlar.

Bazı aileler, çocukları dışlanmasın diye bu markalı ürünleri alıyor. Bazılarıysa, çocuğunun "gerçek değeri"ni başka yerden öğrenmesini istediği için almayı reddediyor. Her iki tutum da kendi içinde anlaşılır, ama çözüm çoğu zaman iki ucun arasında bir yerde. Çocuğun değerinin, dış dünyadaki onayla değil, kendi bedenine duyduğu saygıyla şekillendiği bir dengeye ihtiyacımız var. Çünkü marka, çocuk için sadece "bir şey" değil, benliğini ifade etme biçimi haline geliyor. Ve benlik o kadar kırılgan ki... Bir çanta süsüyle sarsılabiliyor.

Peki Çözüm Ne?

Ben yıllardır ailelere hep aynı şeyi söylüyorum: "Uğruna kavga edeceğiniz tek şey spor olsun."

Spor, çocuğun bedenine sadece estetik değil, anlam da kazandırıyor. Beden artık bir vitrin değil; koşan, terleyen, güçlenen, mücadele eden bir varlık. Ve çocuk zamanla öğreniyor: Değerli olan o termos değil; sahada attığı pas, yarışta aldığı derece. Spor, çocuğun benliğini dış dünyadaki geçici etiketlerden ayıran bir içsel yapı inşa ediyor.

Spor, Ekran, Yalnızlık ve Nesil Farkı

Sporla birlikte kısıtlı ve kontrollü ekran süresi, çocukların yalnız kalabilme kapasitesi ve kuşak farkı bilinci, günümüz çocuklarını "ben kimim?" sorusuyla baş edebilecek donanıma kavuşturuyor. Çünkü kendiyle baş başa kalabilen bir çocuk, başkalarının etiketlerine daha az muhtaç oluyor.

Çocuklar, o bilekliğin, o çantanın sadece belli bir yaşa ait olduğunu; zamanla oyunun kurallarının değiştiğini anlamaya ihtiyaç duyuyor. Bu farkındalık, çocukluğun keyfini sürdürebilmeleri için bir ön koşul.

Bir çanta süsüyle ezilen bir çocuk, yalnızca dışlanmış olmuyor; aynı zamanda iç dünyasında da parçalanıyor. Bedeninin temsil gücü zayıflıyor, kendilik değeri yıpranıyor. Ve biz yetişkinler olarak bu oyunu yeniden yazabiliriz. Çocuklarımızı markaların değil, bedenlerinin gücüyle sevdirmeliyiz. Onlara dış etiketlerin değil, iç disiplinin izinden yürümeyi öğretmeliyiz. Ve belki o zaman, çantasına taktığı süs değil; sahada verdiği emek konuşulur. O zaman çocukluk, gerçekten çocukluk olur...

Fotoğraflar: iStock

EN ÇOK OKUNANLAR

Boğaz'da Bir Yaz Rüyası: Grace Brands Summer Lounge

Boğaz'da Bir Yaz Rüyası: Grace Brands Summer Lounge

1 dakika okunma süresi
2025 Yazının Sürpriz Çiftleri

2025 Yazının Sürpriz Çiftleri

1 dakika okunma süresi
Kyoto'da Zamanın Yeni Yorumu

Kyoto'da Zamanın Yeni Yorumu

1 dakika okunma süresi
Anim'in Renkli Dünyası Bodrum'da

Anim'in Renkli Dünyası Bodrum'da

1 dakika okunma süresi
Louis Vuitton, “Visionary Journeys” Sergisi ile Japonya'da

Louis Vuitton, “Visionary Journeys” Sergisi ile Japonya'da

10 dakika okunma süresi

DAHA FAZLASI

Uykusuzluk Cildi Nasıl Etkiler?

Uykusuzluk Cildi Nasıl Etkiler?

Eylül Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

Eylül Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

Anneler Günü İçin En Özel 10 Parfüm Önerisi

Anneler Günü İçin En Özel 10 Parfüm Önerisi

New York'un Parfüme Dönüşen Ruhu

New York'un Parfüme Dönüşen Ruhu

Kérastase'ın 60. Yıl Kutlaması

Kérastase'ın 60. Yıl Kutlaması

Mevsim Geçişlerinde Bağışıklığı Güçlendiren İpuçları

Mevsim Geçişlerinde Bağışıklığı Güçlendiren İpuçları

Sofia Tilbury İle Makyajın Sanat Hali

Sofia Tilbury İle Makyajın Sanat Hali

Kozmetik Markası Olan Ünlü Girişimciler

Kozmetik Markası Olan Ünlü Girişimciler

Güzellik Dünyasında Büyük Hamle: e.l.f. Beauty, Rhode'u Satın Alıyor

Güzellik Dünyasında Büyük Hamle: e.l.f. Beauty, Rhode'u Satın Alıyor

2025 Oscar Töreni'nde Yandan Ayrılmış Saç Modası

2025 Oscar Töreni'nde Yandan Ayrılmış Saç Modası

Güzelliğin Gözde İçeriği: Biberiye

Güzelliğin Gözde İçeriği: Biberiye

Ses Banyosu Hakkında Bilmeniz Gereken Her şey

Ses Banyosu Hakkında Bilmeniz Gereken Her şey