Arzu Nesnesi: Hailey Bieber'ın Rhode Telefon Kılıfı
1 dakika okunma süresi
Her şehrin hüviyetidir müzeler. Şehirler tarihlerini, kültürlerini ya da topraklarından geçenlerden kendilerine kalanları müzelerinde toplar ve gururla sergilerler. Şehirliler kadar gezginlerin de görmeleri gereken değişmezler arasında müzeler muhakkak vardır çünkü üzerinde yaşadığımız ya da geçerken soluklandığımız toprakların kimliğini biraz daha tanımak isteriz. Tahran'ın en iyi müzelerini sizler için kaleme aldım. Tahran'ın diğer adı Müzeler Şehri'dir. Bugün sizler için 40'ın üzerinde harikulâde müzeye sahip olan bu şehre gittiğinizde mutlaka vakit ayırmanız gereken Tahran'ın en iyi beş müzesini yazmak istedim.
Tahran'daki Milli Mücevherat Müzesi aslında İran Merkez Bankası'nın kasa dairesidir. Safevi Dönemi'nden, Qajar Hanedanı'ndan ve Pehleviler döneminden pek çok benzersiz eserin görülebileceği metrelerce kalınlıkta beton ve çeliğin ardındaki bu bodrum katı, dünyanın en zengin mücevherat müzelerinden biridir. Derya-i Nur gibi dünyanın en büyük pembe elması ve diğer olağanüstü mücevherler dışında, Zümrüt Gözlü Süreyya'dan Farah Diba'nın taçlarına, Baba Şah Pehlevi'nin elmaslar, zümrütler, yakutlar ile bezenmiş tacından son Pehlevi şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin tacına, benzersiz zümrüt ve elmas hanedan kolye ve kemerlerine, paha biçilmez sikkelerden, firuze takılara, birbirinden ince işçilikle değerli taşlar kakılmış tahtlara ve dekoratif objelere dek paha biçilmez eserlerden oluşan eşsiz bir koleksiyon barındırır ve şanslı ziyaretçilerine sergiler Milli Mücevherat Müzesi.
İran topraklarının prehistorik dönemden İslamiyet sonrasına sayısız değerli eserini inceleyebileceğiniz müze, özellikle Elam Uygarlığı ve Pers İmparatorluğu dönemlerine ait çok ilginç parçalar bulunduruyor. Bir binasında erken paleolitikten İslamiyet öncesi Pers İmparatorluğu'na dek eserlerin, bir diğerinde ise Büyük Selçuklu İmparatorluğu dönemini de içeren İslamiyet sonrası koleksiyonun sergilendiği Milli Müze, Tahran ziyaretlerinin vazgeçilmez duraklarından. Persepolis Kenti'nden heykeller, rölyefler, sütun ve sütun başlıkları ise yolculuklarında Şiraz'a uğrayamayacakların mukakkak görmesi gerekenlerden.
UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan bu muhteşem saray, temelleri Safevi Dönemi'nde atılmış olmasına rağmen Qajarlar zamanında en şaşaalı devrini yaşadı. 7 Qajar şahının, hatta onları izleyen Pehlevilerin de taç giydiği sarayın en önemli özelliği olarak Qajar döneminin karakteristik bezemelerinden olan ayna işlemeleri kabul edilir. Büyük Kabul Salonu'nda etkileyici alçı işlemeleri de göz alıcıdır. Gezginlerin sarayın özellikle 2. katındaki koridordan geçerken karşılaşacakları sağlı sollu çini bezemelerde Feridüddin Attar Nişabûri'den, Nizami'nin Leyla ile Mecnun'una kadar İran Edebiyatı'nın en mühim eserleri betimlenmiştir. Qajar Şahlarının yağlı boya portreleri ve balmumu heykellerinin de sergilendiği sarayın salonları, Avrupa seyahatlerinden dönen Şahların topladığı Garp eserlerinden oluşan dev bir koleksiyonla dekore edilmiştir. Devasa bir koridorun iki yanındaki vitrinlerde Qajar Şahlarına Rusya'dan Çin'e, İtalya'dan Fransa'ya kadar dünyanın dört bir köşesinden hediye edilen porselen yemek takımları ve kıymetli metallerden yapılmış servisler sergilenir. Gülistan Sarayı'nın dev bahçesinin en dikkat çeken özelliği de simetrik havuzu ve bahçe duvarlarını süsleyen seramiklerdir. Qajar dönemi mimarisinin belirleyici özelliklerinden biri sayılan, seramik karolarda mümkün olan en fazla rengin kullanılmasının en görkemli örneklerinin açık havada dev boyutlarda sergilenmesi bahçede yapılacak bir yürüyüşü unutulmaz yapan unsurlardandır.
Dünya çapında başarısını kanıtlamış bulunan İran Sineması'nın tutkunları her geçen sezon artıyor. Sade dili ve sosyolojik dokunuşları ile sinema endüstrisinde değerli bir yere sahip İran sinemasının tarihi detaylarından müthiş bir özeti Tahran Sinema Müzesi'nde keyifle görmek mümkün. Müze, yüzyıllar öncesine dayanan Qajar Hanedanı'ndan tarihi yapılar grubuna ev sahipliği yapan Firdevs Bağı, yani "Cennet Bahçesi"nin içindedir. İlk İran filmi de dahil olmak üzere eski İran filmlerinin afişlerini, "dikizleme gösterileri" için kullanılan benzersiz cihazları ve her dönemden film çekim ekipmanlarını sergileyen müzenin, İran Devrimi öncesi ve sonrası ulusal ve uluslararası tüm sinema ödüllerinden oluşan bir koleksiyonun sergilendiği büyük salonuyla, Tahran'ın en çok ilgi çeken turistik odaklarından biri haline gelmesi hiç şaşırtıcı değil.
Sadece yukarıda bahsini ettiğimiz Tahran müzelerini, zor da olsa bir ya da iki gün içinde gezmeniz gerekirse, belki de son olarak İran'ın medâr-ı iftiharı Mahmoud Farshchian'ın, Sa'dabad Saraylar kompleksinin içerisinde, adıyla anılan müzesini ziyaret etmek yerinde olurdu. 91. yaşını kutlayan ve hala eserler vermeyi sürdüren İsfahanlı kıymetli minyatür üstadı, 1952 yılından bu yana sayısız ödüle layık görülen Farshchian'ın eserlerinde, âlimlere, gülümseyen güzel kadınlara, zümrüd-ü Anka'ya, ejderhalara ve çeşitli renklerle imgelediği sürrealist ve mistik figürlere rastlamak mümkündür. Her bir sanatseverin ufkunu ileriye taşıması muhakkak olan müzenin çıkışındaki küçük ama muhteşem mütevazı mağazasına uğramayı da ihmal etmemenizi öneririz.