SANAT İYİLEŞTİRİR Mİ?

Sanat terapisi nedir? Daha önce duydunuz mu? Sanat Psikoterapileri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Asuman Aktüy Özdemir ile sanatın iyileştirici yanını keşfediyoruz.

20 Kasım 2019 Çarşamba 11:19 | Son Güncellenme:
5 dakika okunma süresi
SANAT İYİLEŞTİRİR Mİ?

Eray ERKOCA – eray.erkoca@alem.com.tr / Fotoğraf: Ertan DEMİRBİLEK

Beşiktaş Ihlamurdere’de tamamlanmamış görüntüsü ile dikkat çeken bir atölyedeyiz. Seramik sanatçısı ve sanat terapileri uygulayıcısı Asuman Aktüy Özdemir bizi karşılıyor. Container Atölye & Galeri sıcak, samimi bir ortam. Özdemir burada sanatın iyileştirici ve destekleyici gücünden ilham alarak çeşitli atölyeler düzenliyor, insanların sanat üretim sürecinde estetik kaygı taşımadan yaratıcı taraflarının keşfine odaklanıyor. 2002-2005 yıllarında Türk Silahlı Kuvvetleri Rehabilitasyon Merkezinde gönüllü olarak çalışıp sanat malzemesi ile çalışmanın iyileşme sürecine katkısını bizzat gözlemleyen seramik sanatçısı, İstanbul’a taşındıktan sonra İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi’nde “Ruhsal Bozukluklarda Sanat Psikoterapileri” eğitimine başlamış. O gün bugündür “Sanat iyileştirir mi?” sorusuna cevap arayan Özdemir ile buluşup sanatın iyileştirici gücünün peşine düştük.

Sanatın tedavi edici yanından bahseder misiniz biraz?
Sanatın sağaltıcı yanını; doğaçlama sanat üretme, sanat ürününü anlama ve kişinin kendisi ile bağ kurması sürecine destek olma olarak tanımlamak mümkün. Sağlıklı bireylerin yaratıcılığını geliştirme, üretimini arttırma ve yeteneklerinin farkına varmasını sağlama gibi pek çok amaca hizmet ediyor. Terapi olarak ise bir ruh sağlığı uzmanı ile birlikte kişinin gereksinimlerine en uygun yöntemi seçip uygulamak gerek.

Pek çok sanatçının üretim sürecinde yaratıcılık sıkıntısı çektiğini ve umutsuzluğa kapıldığını biliyorum. Bir seramik sanatçısı olarak, üretim süreciniz sırasında sanatın iyileştirici yanını siz nasıl deneyimliyorsunuz? Sizin umutsuzluğa kapıldığınız olmaz mı?
Tabii, bu durumu ben de deneyimliyorum. Özellikle malzemenin yarattığı engelleri düşünürsek, bu kaçınılmaz oluyor. Zira çamur sizin yaratım hayalinizi malzeme olarak desteklemeyebilir veya herhangi bir dışsal ve içsel çatışmaya takılı kalmak sorun olabilir. Bu durumda doğaçlama ile yeniden denemeler yapıyorum. Bu denemeleri yaparken bazen başka sanat dallarından cesaret almaya çalışıyorum. Mesela dans beni cesaretlendiren disiplinlerden biri.

Sanatın iyileştirici yanı demişken, aklıma güncel bir mesele geliyor. Son günlerin en çok konuşulan filmi “Joker”, sinematik açıdan Avrupa sanat filmleri ile karşılaştırılsa da şiddeti teşvik ettiği gerekçesiyle son derece eleştiriliyor da. Bazı sanat eserleri şiddeti estetize edip birtakım imajları biliçaltına yerleştirirken, bazıları psikolojik rahatsızlıkları tetikleyebiliyorlar. Sanat terapisi üzerine çalışan bir sanatçı olarak bu gibi eserlere nasıl yaklaşıyorsunuz?
Şiddet aslında yaşamın birçok alanında var. En temelde anne ile çocuk ilişkisinde başlıyor, çocuğu kendi arzularına göre şekillendirmeye çalışan ebeveyn tutumu ile. Ancak düşmancıl ve travmatik etkiler yaratan şiddet görüntüleri ve şiddeti kullanan sanat alanları, gerçeği değerlendirmekte zorlanan kişilerin özdeşleşmeler yoluyla bu davranışları taklit etmesine yol açabiliyor. Bu gibi durumlar dikkatli olmayı gerektiriyor. Ancak sinemada senaryosu iyi yazılmış filmlerde –ki bence “Joker” öyle bir film- anti-kahraman olarak tanımlanabilecek “kötü” karakterler ile bilinçsizce oluşan özdeşleşme, yine bilinçsizce yaşanan bir doyum düzeyinde estetize olabiliyor ve kişide hoşnutluk yaratabiliyor. Bu iyi yazılmış filmlerde şiddet davranışlarının sembolik düzeyde kalması ve davranışa dönüşmemesi sağlanıyor.

RÖPORTAJIN TAMAMI BU HAFTA ALEM'DE.

EN ÇOK OKUNANLAR

İstanbul'da Yeni Lezzet Durağı: Kün Restoran
İstanbul'da Yeni Lezzet Durağı: Kün Restoran

İstanbul'da Yeni Lezzet Durağı: Kün Restoran

1 dakika okunma süresi
Cannes Sokaklarında Geçmişe Yolculuk
Cannes Sokaklarında Geçmişe Yolculuk

Cannes Sokaklarında Geçmişe Yolculuk

1 dakika okunma süresi
Sim and Roz'un Bebek Showroom'u Açıldı

Sim and Roz'un Bebek Showroom'u Açıldı

1 dakika okunma süresi
Kırmızı Halıda Vintage Rüzgarı

Kırmızı Halıda Vintage Rüzgarı

1 dakika okunma süresi
New York Lezzetleri İstanbul'da

New York Lezzetleri İstanbul'da

1 dakika okunma süresi

DAHA FAZLASI

2025 Gastronomi Trend Raporu

2025 Gastronomi Trend Raporu

Zeynep Sıradağlı ile Ayakkabıdan Hikaye Yaratmak

Zeynep Sıradağlı ile Ayakkabıdan Hikaye Yaratmak

Kalpten Hikayeler: Siena Ada, Melodi Elbirliler Türkmen

Kalpten Hikayeler: Siena Ada, Melodi Elbirliler Türkmen

İlham Dolu Hikayeler: Sinem Özler

İlham Dolu Hikayeler: Sinem Özler

Sinem Güngör Işık, Funda Filibeli ve Pelin Altuniş'ten Çarpıcı İş Birliği

Sinem Güngör Işık, Funda Filibeli ve Pelin Altuniş'ten Çarpıcı İş Birliği

Dingin Bir Güç: Ecem Özkaya

Dingin Bir Güç: Ecem Özkaya

Kalpten Hikayeler: Eva Luna, Özge Özder Güleryüz

Kalpten Hikayeler: Eva Luna, Özge Özder Güleryüz

Kalpten Hikayeler: Atlas, Zeynep Tuğçe Bayat Elçin

Kalpten Hikayeler: Atlas, Zeynep Tuğçe Bayat Elçin

Yalıda Tiyatro: Alışılmışın Ötesinde Bir Anlatı Deneyimi

Yalıda Tiyatro: Alışılmışın Ötesinde Bir Anlatı Deneyimi

"İyi Ki" Demek İçin Çalışan Bir Lider: Füsun Kuran

"İyi Ki" Demek İçin Çalışan Bir Lider: Füsun Kuran

Melek Zeynep Bulut ile Sanatın Sınırlarında Bir Yolculuk

Melek Zeynep Bulut ile Sanatın Sınırlarında Bir Yolculuk

Kalpten Hikayeler: Selim, Alp, Melike Sarı Katipoğlu

Kalpten Hikayeler: Selim, Alp, Melike Sarı Katipoğlu