2024 MET Gala En İyi Kırmızı Halı Görünümleri
1 dakika okunma süresi
Sürdürülebilirlik tam anlamıyla sizin için ne ifade ediyor?
Sürdürülebilirlik benim için bir şeyi tüketirken yok etmemek anlamına geliyor. Mesela, ısınırken güneş enerjisi kullanıyorsanız bir kaynağı tüketmiyorsunuz, ama kömür kullanıyorsanız bir kaynak tüketmekle kalmıyor, bir yandan da karbon salıyorsunuz. Ayağımızı yorganımıza göre uzatmamız gerekiyor. Dünyanın kendini yenileyebilme gücü var. Bunun şu an çok çok üzerinde kaynak kullanıyoruz. Bankadaki ana paramızı tükettik, borca girdik ve bu borç her gün büyüyor, iflasa doğru gidiyorsunuz gibi düşünün.
Sürdürülebilir bir dünya için neler yapmalı?
Sürdürülebilir bir dünya için her birimizin, kurum veya birey, üretirken de tüketirken de dünyaya bıraktığımız izi yarı yarıya azaltmamız, olan değerlerimize sıkı sıkı sahip çıkmamız ve korumamız gerekir. Üretirken de asla doğayı feda edilebilir bir kaynak olarak görmemeliyiz; tüm tercihlerimizi temizden yana kullanmalıyız. Temiz enerji, rüzgar ve güneş, temiz araç, mümkün olduğunda her zaman toplu taşıma, temiz deterjan, temiz yöntemlerle üretilmiş ürünler, gereksiz tüketimden kaçınma...
Büyük kurumların yanı sıra bireysel olarak da bir şeyler yapmalıyız. Siz de bunu sık sık dile getiren isimlerin başında geliyorsunuz. Nereden başlayacağını bilemeyenler sizce nasıl bir yol izlemeli?
Nereden başlamalı? Öncelikle bunun bir yolculuk olduğunu hatırlamalı ve bu yolculuğa çıkmaya niyet etmeli. Birçok insan "çevreci" olmayı ütopik bir yaşam tarzı olarak görüyor; o yoldan korkuyor ve hiç girmiyor. Halbuki sabah uyandığınız andan itibaren geriye bıraktığınız izin farkına varıp bununla ilgili adımlarla başlanabilir. Dişimi fırçalarken ve duşta ne kadar su kullandım? Diş macunum suya karışınca suyu kirletiyor mu? Peki ya çamaşır deterjanım? Yürüyebileceğim bir mesafeyi araçla mı gittim? Mutfakta plastik kullanmasam olur mu? Ambalaj atıklarımı geri dönüşüme atıyor muyum? Gıda atıklarımdan kompost yapabilirim. Buzdolabımda neler var? Yerel ve mevsiminde sebzeler mi? Et tüketimimi sınırlayabilir miyim? Bunların hepsi aslında bir gün içinde bile yapabileceğimiz düzenlemeler ve inanın kolektif etkisi tahmininizden çok daha büyük...
Siz evinizde neler yapıyorsunuz?
Ben evimde tüm atıklarımı ayrıştırıyorum, gıda atığımdan kompost yapıyorum, çevre dostu deterjan kullanıyorum, suyu dikkatli kullanıyorum, sebze yıkadığım suyu bitkilerime veriyorum, enerji kullanımımın farkındayım, gereksiz elektrik kullanmamaya çalışıyorum. Ayrıca ekolojik bir çiftlik evi yapıyoruz; kendi suyunu arıtan, kendi elektriğini güneş ve rüzgardan üreten, ekolojik boyaların kullanıldığı, kerpiç tuğlalı, mutfaktan çıkan suyun sifonları doldurduğu, gıda atığının tekrar toprakla kavuştuğu tamamen döngüsel bir ev oluyor.
Gençleri, çocukları bu sorumluluk bilinciyle nasıl yetiştirebiliriz?
Gençlere ders vermek işe yaramıyor, benim de iki genç oğlum var. Onlar kendilerine rol modeller seçiyorlar; rol model olabilmek ve onları kendi küçük etki alanlarında liderlik almaya teşvik etmek olabilir. Mesela benim oğlum her basket antrenmanında üç pet şişe tüketirdi. Matara kullanmaya bir türlü ikna edemedim parmak sallayarak. Birkaç belgesel izledik, etkilendi. Sonra çok seveceği bir matara edindi. Şimdi sıfır atık bir oyuncu oldu. Takımı için rol model olma sırası şimdi onda. Çocuklar da kendi yolculuklarını kendileri tasarlamalı bence.
Teknolojiyle birlikte gelişen sürdürülebilirlik kavramı için neler söylemek istersiniz?
Teknoloji hayatımızın her alanına verimlilik getiriyor. Verimlilik; daha az kaynak kullanımı, daha bilgiye dayalı doğru davranış sergilemek demek. Özellikle tarım alanında, enerji alanında teknolojinin ilerlemesi, ucuzlaması ve ulaşılır olması ile etki alanı genişleyebilir ancak.